اجزای شیرآلات ساختمانی

مزایا و معایب لوله و اتصالات پلاستیکی و پلی اتیلنی

لوله و اتصالات پلاستیکی با استفاده از مواد اولیه مرغوب و دارا بودن استانداردهای کیفی در بازار موجود هستند. لوله های پلاستیکی و پلی اتیلنی برای آب سرد و گرم مناسب بوده، زنگ نمی زند، نمی پوسد و طعم، رنگ و بوی آب را تغییر نمی دهد. به دلیل پایین بودن هدایت گرمایی، در مصرف انرژی سیستم های گرمایشی صرفه جویی می شود. یکی دیگر از مزایای لوله های پلاستیکی و پلی اتیلنی انعطاف پذیری بالاست که شکنندگی به حداقل رسیده و برای مناطق زلزله خیز مناسب است.لوله و اتصالات تک لایه دارای مزیت های فراوانی هستند، اما گرما باعث می شود لوله تک لایه تغییر شکل دهد و آسیب ببیند. در بخش پایین به مزایا و معایب لوله و اتصالات پلاستیکی و پلی اتیلنی میپردازیم.

مزایای لوله پلاستیکی

  • سبکی وزن لوله های پلاستیکی سخت در مقایسه با لوله های فلزی و سیمانی ، وزن مخصوص کمتری دارند.
  • سرعت و سهولت در نصب
  • مقاومت در برابر فشار آب ـ در برابر فشارهای ۴ تا ۱۰ اتمسفر مقاومند.
  • عایق الکتریسیته اند.
  • در برابر اسیدها ، روغنها ، بازها و نمکهای موجود در خاک و آب آشامیدنی و هم چنین فاضلاب های شهری مقاوم می باشند.

معایب لوله پلاستیکی

  • از جمله معایب لوله های که کاربرد آنها را کمی محدود ساخته موارد زیر می باشد.

    • ترک خوردن بر اثر ضربه در دمای صفر و زیر صفر
    • عدم تحمل قابل توجه در مقابل آبگرم
    • از دست دادن کیفیت در مقابل آفتاب شدید و مستمر
    • از دست دادن شکل و کیفیت در مقابل حرارت شدید

خواص لوله های پلاستیکی و پلیمری

 انتخاب ماده‌ی مناسب برای ساخت لوله‏‌ها به سیال منتقل شونده و مشخصه‌‏های سرویس و شرایط کاری سیستم بستگی دارد. بسته به نوع پلاستیک‏ها ممکن است برخی از خصوصیات پلاستیک‏ها برای سیستم و تأسیسات مورد نظر ما مطلوب و برخی نیز نامطلوب می‏باشد.
به هر حال برخی از خصوصیات نامطلوب را می‏توان از طریق طراحی و نصب اصولی کاهش داد یا حذف نمود اما آنچه مسلم است انتخاب جنس مناسب لوله برای کاربردهای متفاوت مستلزم داشتن دانش کافی درباره‏‌ی خواص، مزایا و معایب انواع لوله‏‌های پلاستیکی است.
در زیر به بررسی مهمترین خصوصیات و ویژگی‏های لوله‏‌های پلاستیکی می‏پردازیم.

  • مقاوم در برابر ساییدگی و خوردگی لوله
  • صافی جداره‏ی داخلی
  • خواص حرارتی
  • مشخصه‏‌های الکتریکی
  • چگالی
  • خواص مکانیکی
  • قابلیت اشتعال

مقاوم در برابر ساییدگی و خوردگی لوله

بطور کلی لوله‏‌های پلاستیکی از مقاومت چشمگیری در برابر انواع اسیدها، محلول‏های نمکی، مایعات و گازهای خورنده برخوردارند. در مورد سایش (erosion) میزان مقاومت لوله‏‌های پلاستیکی به نوع سیال منتقل شونده از داخل لوله و شرایط سرویس و سیستم بستگی دارد. یکی از برند های مطرح در زمینه تولید لوله پلاستیکی آذین لوله می باشد که این ویژگی های مثبت را در خود گنجانده است.

میزان مقاومت به خوردگی لوله‏‌های پلاستیکی با افزایش غلظت برخی از مواد شیمیایی خاص تغییر می‏کند. برای مثال لوله‏‌های پلی‏‌اتیلن می‏تواند اسید سولفوریک 70 درصد را در °C 23 (°F 73) انتقال دهد در حالیکه برای انتقال اسیدسولفوریک 95 درصد مناسب نمی‏باشد.

درجه حرارت نیز عامل مهم و تعیین کننده‏‌ای برای مقاومت لوله‏‌های پلاستیکی در برابر خوردگی است. برای مثال برخی از لوله‌‏های پلی‏‌اتیلن که برای انتقال گازهای حاوی اکسیدهای نیتروژن در °C23 مناسب می‏باشند نباید برای انتقال این گازها در °C50 مورد استفاده قرار گیرند.

فرمولاسیون خاص یک ماده‏‌ی پلاستیکی مشخص نیز می‏تواند عاملی در تعیین میزان مقاومت کلی ماده در برابر مواد شیمیایی خورنده و میزان غلظت آن‏ها باشد.

صافی جداره‏‌ی داخلی

لوله‏‌های پلاستیکی جداره‏‌های داخلی فوق‌العاده صافی را دارند که باعث جلوگیری از تجمع هر نوع رسوب بر روی جداره‌‏های داخلی‏شان می‏گردد و بنابراین بروز مشکل گرفتگی و انسداد به واسطه‏‌ی کاهش تدریجی قطر داخلی در اثر تجمع رسوبات در مورد لوله‏‌های پلاستیکی منتفی می‏گردد. در حالیکه لوله‌‏های فلزی به مرور زمان در اثر خوردگی از بین رفته و در اثر تجمع رسوبات بر روی سطوح داخلی‏شان افت فشارهای اصطکاکی در آن‏ها افزایش یافته و در نتیجه ظرفیت آن‏ها برای انتقال سیالات کاهش خواهد یافت.

خواص حرارتی

بطور کلی قابلیت هدایت حرارتی لوله‏‌های پلاستیکی نسبت به دیگر لوله‌‏ها پائین‏تر است که در نتیجه تلفات حرارتی یا بالعکس جذب حرارت از طریق جداره این لوله‌ها به حداقل ممکن (در مقایسه با دیگر لوله‏‌ها) می‏رسد. این خصوصیت لوله‌‏های پلاستیکی در مواردی که از این لوله‏‌ها برای سیستم‏های فاضلاب استفاده گردد یک مزیت به حساب می‏‌آیند چرا که از ته‌‏نشین شدن مواد چرب همراه فاضلاب در لوله‌ها و کاهش نرخ تخلیه جلوگیری به عمل می‏آید نرخ انبساط حرارتی لوله‏‌های پلاستیکی در مقایسه با دیگر لوله‌‏ها بالاتر است و این نکته را باید به هنگام طراحی تأسیساتی که دارای نوسانات زیاد درجه حرارت می‏باشند، مدنظر داشته باشیم. برای مثال ضریب انبساط حرارتی P.V.C نوع I (/C°6- 10×50 تا 63) پنج برابر فولاد (/C°6- 10× 12) است. به همین علت تعداد بست‏ها و نگه‏دارنده‏‌های مورد نیاز جهت نصب لوله‎‏های پلاستیکی در مقایسه با لوله‏‌های فلزی به مراتب بیشتر بوده و در فواصل کمتری نسبت به یکدیگر (در مقایسه با لوله‏‌های فولادی) باید نصب گردند. به همین دلیل در صورتیکه لوله‌‏های پلاستیکی بدرستی مهربندی نشوند به هنگام نوسانات زیاد حرارتی مستعد پیچ و تاب خوردگی (Snaking) خواهند بود. خاصیت های ذکر شده بعلاوه توانایی های حرارتی بالاتر در لوله پنج لایه نمایان است.

لوله‌‏های پلاستیکی وقتی در معرض درجه حرارت بالا قرار گیرند نرم می‏شوند و به همین دلیل باید از عبور دادن این لوله‏‌ها از نقاط خیلی گرم یا از مجاورت وسایلی که حرارت بالایی تولید می‏کنند خودداری نمود. حد بالای تحمل درجه حرارت در لوله‏‌های پلاستیکی بسته به جنس و نوعشان از °C50 تا حداکثر °C150 متغیر است.

مشخصه‏‌های الکتریکی

بطور کلی پلاستیک‏ها هادی جریان الکتریسیته نیستند و به همین علت هیچگاه در معرض خوردگی‏‌های گالوانیکی و الکتروشیمیایی قرار نمی‏گیرند. همان طور که می‏دانید بروز پدیده‏‌ی خوردگی گالوانیک در لوله‏‌های فلزی مدفون در زیر خاک یکی از مهمترین دلایل آسیب دیدن و از بین رفتن تدریجی این لوله‏‌هاست.

چگالی

لوله‏‌های پلاستیکی بسیار سبک‏تر از لوله‌‏های فولادی، آزبستی، بتنی و سیمانی هستند و از نظر چگالی در محدوده‏ی 9/0 تا 3cm/gr2 (بسته به نوع و فرمولاسیون) قرار دارند. سبکی لوله‏‌های پلاستیکی مزیت‏های فراوانی را برای این نوع لوله به ارمغان آورده است. از جمله آنکه هزینه‏‌های حمل و نقل و نصب آن‏ها به مراتب کمتر شده و حمل و نقل آن‏ها به آسانی و با سرعت بیشتری در مقایسه با دیگر لوله‌‏ها صورت می‏گیرد. اغلب لوله‌‏های پلاستیکی به راحتی با دست نصب می‏شوند و در بیشتر موارد نیاز به ماشین آلات و ابزار خاصی ندارند.

خواص مکانیکی

آنچه مسلم است پلاستیک‏ها مقاومت مکانیکی فلزها را ندارند اما قابلیت انعطاف بالاتری برخوردارند. مقاومت پلاستیک‏ها در برابر نیروهای کششی بیش از حد لازم می‏باشد. با افزایش درجه حرارت سیستم لوله‏‌کشی مقاومت مکانیکی لوله‌های پلاستیکی پائین‏تر آمده اما مقاومت در برابر ضربه بیشتر می‏گردد. از آنجا که لوله‌‏های پلاستیکی عموماً چقرمه (محکم و در عین‏‌ حال بسیار انعطاف‏پذیر) هستند ضربات خارجی وارده به سطح خود را با حداقل خسارت یا حتی هیچگونه صدمه‌‏ای به خوبی جذب می‏کنند. در حالیکه همین ضربات در مورد لوله‏‌های با جنس ترد می‏تواند باعث بروز صدمات جدی گردد.

قابلیت اشتعال

لوله‏‌های پلاستیکی عمدتاً از پلیمرها ساخته می‏شوند و ترکیبات آلی دیگری نیز به همراه دارند و بنابراین قابل اشتعال می‏باشند. البته پلاستیک‏‌های مختلف رفتارهای کاملاً متفاوتی را در برابر آتش از خود نشان می‏دهند در اغلب موارد آتش باعث تجزیه شیمیایی در ساختار لوله‏‌های پلاستیکی گردیده و محصولات حاصل از احتراق این لوله‏‌ها باعث گسترش و افزایش حجم آتش می‏شوند

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *